Wytyczne dotyczące oznakowania pojemników i zbiorników na substancje stwarzające zagrożenie zmieniły się 19 września 2015 roku wraz z wprowadzeniem nowego rozporządzenia z 25 sierpnia 2015 r. Zgodnie z jego zapisami określone zostały między innymi wzory znaków dla oznaczania wszelkich zbiorników, pojemników i składowisk na substancje i mieszaniny stwarzające lub mogące stwarzać zagrożenie.
Rozporządzenie to określa zarówno sposób oznakowania pojemników i zbiorników służących do przechowywania substancji lub mieszanin stwarzających zagrożenie, pojemników i zbiorników służących do pracy z tymi substancjami lub mieszaninami, rurociągów zawierających substancje lub mieszaniny stwarzające zagrożenie lub służących do ich transportowania oraz miejsc, w których są składowane znaczące ilości substancji lub mieszanin stwarzających zagrożenie. Dodatkowo, w rozporządzeniu określone zostały szczegółowe warunki, które należy spełnić w przypadku odstąpienia od oznakowania pojemników i zbiorników służących do pracy przez krótki czas z substancjami i mieszaninami zaklasyfikowanymi jako stwarzające zagrożenie dla zdrowia lub stwarzające zagrożenie ze względu na właściwości fizyczne, oraz w przypadku gdy zawartość pojemnika lub zbiornika ulega częstym zmianom.
Sposoby znakowania pojemników, zbiorników i rurociągów
Zgodnie z zaleceniami nowego rozporządzenia, wszelkiego rodzaju pojemniki, zbiorniki i rurociągi służące do przechowywania, pracy lub transportowania substancji i mieszanin zaklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie powinny być oznakowane piktogramami określającymi rodzaj zagrożenia, określonymi w załączniku V do rozporządzenia nr 1272/2008. Chcąc odstąpić od znakowania określonego w powyższym rozporządzeniu, konieczne jest zastosowanie alternatywnych środków bezpieczeństwa, w tym przede wszystkim szkoleń o zagrożeniach stwarzanych przez substancje i mieszaniny zaklasyfikowane jako stwarzające zagrożenie dla zdrowia lub ze względu na swoje właściwości fizyczne, a także szczegółowe określenie procedur dotyczących używania pojemników i zbiorników, w przypadku których odstąpiono od znakowania według rozporządzenia.
Znaki ostrzegawcze według nowego rozporządzenia
W rozporządzeniu z września 2015 dookreślone zostały znaki ostrzegawcze, które mogą być stosowane w miejscu piktogramów z załącznika V rozporządzenia nr 1272/2008. Wymienione w nim znaki ostrzegawcze powinny jednak zostać uzupełnione informacjami dodatkowymi, w tym w szczególności nazwą substancji lub mieszaniny stwarzającej zagrożenie, jej wzorem chemicznym oraz rodzajem stwarzanych przez nią zagrożeń. Wygląd stosowanych znaków ostrzegawczych powinien być zawsze jednolity i być trójkątem z czarnym piktogramem na żółtym tle, z czarnymi krawędziami znaku. W przypadku braku odpowiednika danego piktogramu w załączniku rozporządzenia z września 2015 roku, obowiązującym oznaczeniem są piktogramy z rozporządzenia poprzedniego, a więc te ujęte w załączniku V.
Rozmieszczenie znaków i piktogramów ostrzegawczych
Piktogramy i zastępujące je znaki ostrzegawcze muszą być bezwzględnie widoczne w miejscach, w których występuje zagrożenie i zamocowane tak, by były odporne na zniszczenie i zabrudzenie. W przypadku rurociągów umieszcza się je zwykle w widocznej części rurociągu bądź też w pobliżu jego najbardziej niebezpiecznych elementów, w tym zaworów i złączeń. W magazynach, w których składowane są niebezpieczne substancje lub mieszaniny stwarzające zagrożenie można zastosować „ogólny znak ostrzegawczy – ostrzeżenie o niebezpieczeństwie”, likwidujący konieczność oznaczania każdego miejsca, w którym te występują.
Nowe rozporządzenie zaznacza, że znaki ostrzegawcze i piktogramy powinny być umieszczone w pobliżu miejsca składowania substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie oraz w miejscu wejścia na zagrożony teren, w tym szczególnie na drzwiach pomieszczenia, w którym są one przechowywane. Dodatkowym wymogiem jest umieszczanie piktogramów na wysokości linii wzroku, pod warunkiem że nie będą one w tym miejscu w żaden sposób zasłonięte. Piktogramy i znaki ostrzegawcze powinny znajdować się przy tym w najbliższym otoczeniu danego zagrożenia, a same miejsca ich montażu powinny być dobrze oświetlone i łatwo dostępne.
Stosowanie wszelkich oznaczeń, piktogramów i znaków ostrzegawczych pozwala w sposób widoczny i przejrzysty powiadomić każdego o możliwym zagrożeniu występującym w danym miejscu i ostrzec przed zachowaniem mogącym prowadzić do zwiększenia ryzyka zagrożenia. Z tego też powodu firmy, których dotyczy obowiązek znakowania obszarów składowania substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie dostały w 2015 roku 3 miesięczny okres na wprowadzenie zmian i dziś wszystkie muszą przestrzegać zasad wprowadzonych przez nowe rozporządzenie.